تغذیه تکمیلی (12)
موارد استثنایی در تغذیه شیرخواران
* اگر شیرخوار کوچکتر از 6 ماه مطابق منحنی رشد، وزن نگیرد آیا میتوان غذای کمکی را زودتر شروع کرد؟
در مورد شیرخوار زیر دو ماه: باید به پزشک مراجعه شود.
در مورد شیرخوار دو تا چهار ماه:
اول باید اقدامات زیر انجام و سپس کودک بعد از 5 روز ویزیت شود.
1) مشاوره با پزشک و اطمینان از عدم بیمار بودن کودک
2) اطمینان مادر در مورد پستان گرفتن شیرخوار و نحوه درست دریافت شیر
3) فشردن پستان در حین مکیدن شیرخوار
4) تغذیه شیرخوار بر حسب میل او و دفعات بیشتر، 12 بار در 24 ساعت با تاکید بر شیردهی در شب
5) تخلیه کامل پستان در هر بار تغذیه
6) دوشیدن شیر پسین و تغذیه شیرخوار با این شیر با قاشق، فنجان یا SNS*
7) تاکید بر عدم استفاده از هیچ شیری به جز شیر مادر
8) استفاده مادر از شیرافزاهای گیاهی یا دارویی
عیلرغم توصیههای فوق اگر بعد از 5 روز بازهم شیرخوار، وزن اضافه نکرده باشد میتوان از شیر دایه و یا شیر مصنوعی استفاده کرد که معمولاً بسته به سن شیرخوار دو تا چهار بار در روز و هر بار 30 تا 90 سیسی از شیر دایه یا شیر مصنوعی است که بعد از تغذیه با شیر مادر و از طریق قاشق، فنجان یا SNS به شیرخار داده میشود. به هیچ وجه از بطری و گول زنک استفاده نشود.
باید توجه داشت که تغذیه شیرخوار در شش ماه اول زندگی فقط شیر است خواه شیر مادر و یا شیر مصنوعی. مسلماً شیر مادر ارجح است لذا باید مادر را کمک و حمایت نمود تا بتواند شیر خوار را با شیر خودش تغذیه نماید.
شروع غذای کمکی قبل از چهار ماهگی برای همه شیرخواران، ممنوع است.
در مورد شیرخوار 4 تا 6 ماهه
بین 4 تا 6 ماهگی (120 تا 180 روزگی) اگر شیرخوار، علیرغم اقدامات ذکر شده در مرود شیرخوار 2 تا 4 ماه، بعد از 5 تا 7 روز همچنان دچار کمبود وزن بود چون غذای اصلی کودک زیر 6 ماه، شیر است میتوان با نظر پزشک متخصص از شیر دایه یا از شیر مصنوعی به عنوان کمک شیر استفاده نمود و یا غذای کمکی را شروع کرد.
استفاده از شیر مصنوعی باید بعد از تغذیه مستقیم از پستان مادر و شیر دوشیده شده مادر باشد و با فنجان یا قاشق به شیرخوار داده شود و هرگز از بطری استفاده نکرد.
غذای کمکی توصیه شده برای این شیرخواران همان غذای ماه اول شیرخوارانی است که انحصاراً 6 ماه با شیر مادر تغذیه شدهاند.
بنابراین در سن 4 تا 6 ماگی شروع غذای کمکی یا استفاده از شیر مصنوعی فقط با اثبات دریافت کم شیر مادر و عدم افزایش وزن مناسب کودک* است.
تغذیه تکمیلی شیرخواری که از شیرمادر محروم است و با شیر مصنوعی تغذیه میشود، چگونه باید باشد؟
1) شروع تغذیه تکمیلی در این شیرخواران نیز پایان 6 ماهگی است.
2) به غذای آنان به هیچ وجه، نمک نباید اضافه شود.
3) به مرور که مقدار و دفعات غذا بیشتر میشود حجم شیر مصنوعی را باید محدودتر کرد.
4) شیرخوار باید آب و مایعات بیشتری دریافت کند